Không chỉ là công việc
Thật đáng buồn cho những ai chỉ xem công việc đang làm như một
phương
tiện để kiếm tiền
bởi vì nhận thức này không những hoàn toàn sai lầm không đúng
với thực tế mà còng còn là một trong
những nguyên nhân chính làm mất đi niềm vui trong công việc.
Cho dù bạn đang làm bất cứ loại công việc nào, sự thật là cuộc
sống của bạn vốn dĩ đã gắn liền với công việc.
Công việc không chỉ chiếm một khoảng thời gian
rất lớn trong cuộc sống,
mà còn là môi trường giao tiếp,
là điều kiện nảy sinh và nuôi dưỡng nhiều quan hệ tình cảm,
cũng như là nơi để bạn sử dụng và phát triển
năng lực tinh thần cũng như trí tuệ.
Không có công việc, bạn không chỉ đơn thuần là không
có thu nhập,
mà sự thật là đã đánh mất đi một phần quan trọng trong
cuộc sống.
Không có công việc, bạn không thể
chứng tỏ được mình là người hữu ích cho xã hội. Vì thế,
sự rỗi rãnh thường xuyên không phải là điều đáng
mơ ước như một số người lầm tưởng,
mà sự thật là một tình trạng rất đáng
sợ vì nó luôn làm cho chúng
ta có cảm giác là người vô dụng trong xã hội.
Nền tảng giáo dục trong gia đình và cả ở trường học ngay từ
những năm đầu đời đã hướng
chúng ta về công việc.
Năng khiếu của mỗi người luôn được phát triển và rèn luyện
hướng
về một công việc trong tương lai.
Những năm tháng miệt mài trên ghế nhà trường xét cho cùng cũng
là để chuẩn bị tốt
cho công việc mà bạn sẽ làm sau khi tốt nghiệp.
Và ngay cả việc rèn luyện đạo đức, nhân cách cũng góp
phần trong sự chuẩn bị này,
bởi vì chính đạo đức và nhân cách là những yếu tố quan trọng
trong công việc.
Xét cho cùng, nếu một người có nhân
cách và đạo đức tốt thì anh ta không thể không biểu hiện
những điều
đó qua công việc.
Vì thế, nếu chúng ta xem công việc chỉ là một phương
tiện để kiếm tiền,
chính là ta đã hạ thấp giá trị thật
có của công việc,
và cũng đồng thời phản bội lại sự kỳ vọng của gia đình và xã hội
vào sự trưởng thành của bản thân ta,
cũng như phủ nhận công lao và tâm huyết của những
bậc thầy đã dạy dỗ,
dẫn dắt và rèn luyện chúng ta
từ thơ ấu cho đến lúc nên người.
Sự nghiệp của mỗi người được gầy dựng qua công việc mà người
ấy theo đuổi.
Ngoài khoản tiền lương hay thu
nhập hằng ngày, hằng tháng, mỗi chúng ta đều có những ước mơ,
những hy vọng nhất định trong việc
phát triển công việc, phát triển năng lực của bản thân,
và thông qua đó mà gầy dựng sự nghiệp đời mình.
Khi bạn làm chủ một cơ sở sản xuất chẳng hạn,
điều bạn quan tâm không chỉ duy
nhất là lợi nhuận thường niên,
mà chắc chắn là bạn còn luôn mong muốn khẳng định được
thương hiệu của mình qua chất lượng
và uy tín của sản phẩm.
Để làm được điều đó, có khi bạn phải mất rất nhiều
thời gian và công sức,
phải có nhiều tâm
huyết với công việc
mới có thể từng bước khắc phục những yếu kém để
ngày càng hoàn thiện
công việc của mình.
Tất cả những điều đó mang lại cho bạn một niềm tự hào
chính đáng khi
sản phẩm được
khách hàng chấp nhận,
được nổi tiếng trên thị trường... Và rõ ràng là bạn không thể đánh
giá tất cả những điều ấy
chỉ qua giá trị tiền bạc.
Chỉ khi nhận rõ được những ý nghĩa nêu trên,
chúng ta mới có thể thực sự yêu thích
công việc của mình.
Bởi vì chúng ta biết rằng những nỗ lực trong công việc
không chỉ là để
kiếm được nhiều tiền hơn
, mà còn luôn là sự phát huy tính sáng tạo để đạt được
những thành quả nhất
định mang dấu ấn cá nhân,
qua đó khẳng định ý nghĩa sự tồn tại của bản thân
mình trong xã hội.
Nói theo một cách văn vẻ hơn,
hết thảy mọi thành quả của những công việc khác
nhau trong xã hội đều
là những tác phẩm nghệ thuật mà mỗi cá nhân thực
hiện để dâng tặng
cho toàn xã hội.
Bạn có thể hoài nghi điều này,
nhưng tôi xin mời bạn hãy cùng tôi đến thăm một đại lộ nào đó
giữa trung tâm thành phố vào
một buổi sáng sớm.
Hôm nay chúng ta sẽ tạm gác lại ly cà phê sáng để cùng nhau
đứng im lặng dưới một gốc cây
cổ thụ ven đường
và ngắm nhìn người công nhân đang cần mẫn quét từng
chiếc lá khô,
từng mảnh giấy vụn nằm vung
vãi trên đường phố...
Chỉ khoảng mười phút thôi, chúng ta sẽ có ngay một
khoảng đường
sạch đẹp để ngắm nhìn.
Bạn có thể nào phủ nhận sự góp phần của người công nhân
vệ sinh trong việc giữ cho đường phố sạch đẹp?
Sự thật là nếu không có những bàn tay cần mẫn ấy,
thành phố xinh
đẹp này của chúng ta mỗi ngày hẳn đã
phải chìm ngập trong hàng tấn rác thải!
Và nghệ thuật là gì nếu
không phải là cái đẹp quanh ta để ngắm nhìn,
chiêm ngưỡng?
Trong ý nghĩa đó, người công nhân quét rác
đang làm nghệ thuật,
người thợ nề trên công
trường xây dựng
kia cũng đang làm nghệ thuật... cho đến hàng trăm,
hàng nghìn người công nhân sản
xuất trong thành phố này
cũng đang làm nghệ thuật, vì có người thợ nào lại không
cố hết sức mình để làm ra những sản phẩm đẹp hơn?
Thật đáng buồn nếu chúng ta không nhìn sâu vào thực tế
để thấy được những nét đẹp
thật có trong công việc mình đang làm.
Mỗi một công việc lớn nhỏ trong xã hội xét cho cùng đều là
nhắm đến việc phục vụ cho
cuộc sống con người.
Mỗi một công việc – cho dù là nhỏ nhoi hay đơn giản nhất –
khi được thực hiện bởi bàn tay
và khối óc của con
người đều biểu lộ được tính sáng tạo và sự khao khát
vươn lên hoàn thiện.
Tôi nhớ có
rất nhiều lần chiếc xe cũ kỹ
của tôi bị thủng bánh, và tôi phải ghé vào một tiệm nhỏ
ven đường nào đó để vá ép.
Trong những lúc ngồi chờ,
tôi thường chăm chú quan sát thao tác của những
người thợ khi vá xe,
và phát hiện ra một điều là tuy vẫn
cùng làm một công việc đơn giản ấy
nhưng mỗi người thợ đều
có một cách làm rất riêng của mình.
Có vẻ như ai cũng muốn làm sao cho công việc được
nhanh hơn và thực hiện
được những miếng vá đẹp hơn.
Có người thợ khi cắt xong miếng vá,
đưa lên ngắm nghía và thấy không hài lòng,
lại tỉ mỉ dùng kéo cắt lại đường viền
chung quanh cho thật đẹp. Kể cũng lạ, chỉ là một miếng vá
rồi sẽ nằm yên bên trong
vỏ xe chẳng còn ai trông thấy,
thế mà người làm ra nó vẫn muốn cho đẹp hơn, tốt hơn! Có lần,
tôi không ngăn được
sự tò mò đã đặt câu hỏi về việc này.
Anh thợ nhìn tôi có vẻ hơi ngạc nhiên rồi vui vẻ giải thích:
“Tuy chẳng là bao nhiêu,
nhưng đã lấy tiền của khách
thì phải làm cho xứng đáng.
Nếu đường viền của miếng vá không được cắt kỹ,
miếng vá sẽ rất dễ bị bong ra.”
Làm sao chúng ta có thể không trân trọng những
cách suy nghĩ như thế?
Ai có thể cho rằng những công việc
nhỏ nhoi là đáng xem thường? Trong thực tế,
có biết bao kẻ quyền cao chức
trọng nhưng lại không thể hiện
được một tinh thần trách nhiệm tương tự như thế!
Vì thế, tôi luôn cho rằng không có nghề nghiệp nào là
thấp hèn hay cao quý,
chỉ có những con người trong
khi thực hiện công việc của mình đã tạo nên sự thấp
hèn hay cao quý mà thôi.
Những công việc khác nhau
trong xã hội thể hiện những năng lực và trình độ chuyên môn,
trí tuệ khác nhau,
nhưng điều đó hoàn toàn
không có nghĩa là chúng sẽ tạo nên những
con người thấp hèn hay cao quý.
Ai cũng tin rằng những người
làm thầy thuốc hoặc thầy giáo là cao quý,
nhưng thực tế cho thấy vẫn có
những bác sĩ vô lương tâm hoặc
những giáo viên thiếu phẩm chất đạo đức.
Ngược lại, trong số công nhân lao động
ngày đêm thực hiện
những công việc tưởng chừng như nhỏ nhặt,
không quan trọng lại cũng có không ít
những tấm gương vị tha,
giàu tinh thần trách nhiệm và đạo đức.
Bởi vậy, công việc không chỉ đơn thuần là công việc như
nhiều người vẫn tưởng.
Nếu chúng ta biết nhìn sâu
hiểu đúng thì hết thảy mọi công việc đều đáng trân trọng,
vì tất cả đều đang góp
phần làm đẹp hơn cho xã hội.
Công việc của mỗi người bao giờ cũng là
sự biểu hiện của nhân cách,
năng lực,
trí tuệ và những phẩm chất
đạo đức của con người đó. Nếu hiểu được như thế,
chúng ta sẽ thấy yêu quýcông việc của mình hơn.
Và đó chính là một trong những điều kiện
tất yếu để có được niềm
vui trong công việc.
phương
tiện để kiếm tiền
bởi vì nhận thức này không những hoàn toàn sai lầm không đúng
với thực tế mà còng còn là một trong
những nguyên nhân chính làm mất đi niềm vui trong công việc.
Cho dù bạn đang làm bất cứ loại công việc nào, sự thật là cuộc
sống của bạn vốn dĩ đã gắn liền với công việc.
Công việc không chỉ chiếm một khoảng thời gian
rất lớn trong cuộc sống,
mà còn là môi trường giao tiếp,
là điều kiện nảy sinh và nuôi dưỡng nhiều quan hệ tình cảm,
cũng như là nơi để bạn sử dụng và phát triển
năng lực tinh thần cũng như trí tuệ.
Không có công việc, bạn không chỉ đơn thuần là không
có thu nhập,
mà sự thật là đã đánh mất đi một phần quan trọng trong
cuộc sống.
Không có công việc, bạn không thể
chứng tỏ được mình là người hữu ích cho xã hội. Vì thế,
sự rỗi rãnh thường xuyên không phải là điều đáng
mơ ước như một số người lầm tưởng,
mà sự thật là một tình trạng rất đáng
sợ vì nó luôn làm cho chúng
ta có cảm giác là người vô dụng trong xã hội.
Nền tảng giáo dục trong gia đình và cả ở trường học ngay từ
những năm đầu đời đã hướng
chúng ta về công việc.
Năng khiếu của mỗi người luôn được phát triển và rèn luyện
hướng
về một công việc trong tương lai.
Những năm tháng miệt mài trên ghế nhà trường xét cho cùng cũng
là để chuẩn bị tốt
cho công việc mà bạn sẽ làm sau khi tốt nghiệp.
Và ngay cả việc rèn luyện đạo đức, nhân cách cũng góp
phần trong sự chuẩn bị này,
bởi vì chính đạo đức và nhân cách là những yếu tố quan trọng
trong công việc.
Xét cho cùng, nếu một người có nhân
cách và đạo đức tốt thì anh ta không thể không biểu hiện
những điều
đó qua công việc.
Vì thế, nếu chúng ta xem công việc chỉ là một phương
tiện để kiếm tiền,
chính là ta đã hạ thấp giá trị thật
có của công việc,
và cũng đồng thời phản bội lại sự kỳ vọng của gia đình và xã hội
vào sự trưởng thành của bản thân ta,
cũng như phủ nhận công lao và tâm huyết của những
bậc thầy đã dạy dỗ,
dẫn dắt và rèn luyện chúng ta
từ thơ ấu cho đến lúc nên người.
Sự nghiệp của mỗi người được gầy dựng qua công việc mà người
ấy theo đuổi.
Ngoài khoản tiền lương hay thu
nhập hằng ngày, hằng tháng, mỗi chúng ta đều có những ước mơ,
những hy vọng nhất định trong việc
phát triển công việc, phát triển năng lực của bản thân,
và thông qua đó mà gầy dựng sự nghiệp đời mình.
Khi bạn làm chủ một cơ sở sản xuất chẳng hạn,
điều bạn quan tâm không chỉ duy
nhất là lợi nhuận thường niên,
mà chắc chắn là bạn còn luôn mong muốn khẳng định được
thương hiệu của mình qua chất lượng
và uy tín của sản phẩm.
Để làm được điều đó, có khi bạn phải mất rất nhiều
thời gian và công sức,
phải có nhiều tâm
huyết với công việc
mới có thể từng bước khắc phục những yếu kém để
ngày càng hoàn thiện
công việc của mình.
Tất cả những điều đó mang lại cho bạn một niềm tự hào
chính đáng khi
sản phẩm được
khách hàng chấp nhận,
được nổi tiếng trên thị trường... Và rõ ràng là bạn không thể đánh
giá tất cả những điều ấy
chỉ qua giá trị tiền bạc.
Chỉ khi nhận rõ được những ý nghĩa nêu trên,
chúng ta mới có thể thực sự yêu thích
công việc của mình.
Bởi vì chúng ta biết rằng những nỗ lực trong công việc
không chỉ là để
kiếm được nhiều tiền hơn
, mà còn luôn là sự phát huy tính sáng tạo để đạt được
những thành quả nhất
định mang dấu ấn cá nhân,
qua đó khẳng định ý nghĩa sự tồn tại của bản thân
mình trong xã hội.
Nói theo một cách văn vẻ hơn,
hết thảy mọi thành quả của những công việc khác
nhau trong xã hội đều
là những tác phẩm nghệ thuật mà mỗi cá nhân thực
hiện để dâng tặng
cho toàn xã hội.
Bạn có thể hoài nghi điều này,
nhưng tôi xin mời bạn hãy cùng tôi đến thăm một đại lộ nào đó
giữa trung tâm thành phố vào
một buổi sáng sớm.
Hôm nay chúng ta sẽ tạm gác lại ly cà phê sáng để cùng nhau
đứng im lặng dưới một gốc cây
cổ thụ ven đường
và ngắm nhìn người công nhân đang cần mẫn quét từng
chiếc lá khô,
từng mảnh giấy vụn nằm vung
vãi trên đường phố...
Chỉ khoảng mười phút thôi, chúng ta sẽ có ngay một
khoảng đường
sạch đẹp để ngắm nhìn.
Bạn có thể nào phủ nhận sự góp phần của người công nhân
vệ sinh trong việc giữ cho đường phố sạch đẹp?
Sự thật là nếu không có những bàn tay cần mẫn ấy,
thành phố xinh
đẹp này của chúng ta mỗi ngày hẳn đã
phải chìm ngập trong hàng tấn rác thải!
Và nghệ thuật là gì nếu
không phải là cái đẹp quanh ta để ngắm nhìn,
chiêm ngưỡng?
Trong ý nghĩa đó, người công nhân quét rác
đang làm nghệ thuật,
người thợ nề trên công
trường xây dựng
kia cũng đang làm nghệ thuật... cho đến hàng trăm,
hàng nghìn người công nhân sản
xuất trong thành phố này
cũng đang làm nghệ thuật, vì có người thợ nào lại không
cố hết sức mình để làm ra những sản phẩm đẹp hơn?
Thật đáng buồn nếu chúng ta không nhìn sâu vào thực tế
để thấy được những nét đẹp
thật có trong công việc mình đang làm.
Mỗi một công việc lớn nhỏ trong xã hội xét cho cùng đều là
nhắm đến việc phục vụ cho
cuộc sống con người.
Mỗi một công việc – cho dù là nhỏ nhoi hay đơn giản nhất –
khi được thực hiện bởi bàn tay
và khối óc của con
người đều biểu lộ được tính sáng tạo và sự khao khát
vươn lên hoàn thiện.
Tôi nhớ có
rất nhiều lần chiếc xe cũ kỹ
của tôi bị thủng bánh, và tôi phải ghé vào một tiệm nhỏ
ven đường nào đó để vá ép.
Trong những lúc ngồi chờ,
tôi thường chăm chú quan sát thao tác của những
người thợ khi vá xe,
và phát hiện ra một điều là tuy vẫn
cùng làm một công việc đơn giản ấy
nhưng mỗi người thợ đều
có một cách làm rất riêng của mình.
Có vẻ như ai cũng muốn làm sao cho công việc được
nhanh hơn và thực hiện
được những miếng vá đẹp hơn.
Có người thợ khi cắt xong miếng vá,
đưa lên ngắm nghía và thấy không hài lòng,
lại tỉ mỉ dùng kéo cắt lại đường viền
chung quanh cho thật đẹp. Kể cũng lạ, chỉ là một miếng vá
rồi sẽ nằm yên bên trong
vỏ xe chẳng còn ai trông thấy,
thế mà người làm ra nó vẫn muốn cho đẹp hơn, tốt hơn! Có lần,
tôi không ngăn được
sự tò mò đã đặt câu hỏi về việc này.
Anh thợ nhìn tôi có vẻ hơi ngạc nhiên rồi vui vẻ giải thích:
“Tuy chẳng là bao nhiêu,
nhưng đã lấy tiền của khách
thì phải làm cho xứng đáng.
Nếu đường viền của miếng vá không được cắt kỹ,
miếng vá sẽ rất dễ bị bong ra.”
Làm sao chúng ta có thể không trân trọng những
cách suy nghĩ như thế?
Ai có thể cho rằng những công việc
nhỏ nhoi là đáng xem thường? Trong thực tế,
có biết bao kẻ quyền cao chức
trọng nhưng lại không thể hiện
được một tinh thần trách nhiệm tương tự như thế!
Vì thế, tôi luôn cho rằng không có nghề nghiệp nào là
thấp hèn hay cao quý,
chỉ có những con người trong
khi thực hiện công việc của mình đã tạo nên sự thấp
hèn hay cao quý mà thôi.
Những công việc khác nhau
trong xã hội thể hiện những năng lực và trình độ chuyên môn,
trí tuệ khác nhau,
nhưng điều đó hoàn toàn
không có nghĩa là chúng sẽ tạo nên những
con người thấp hèn hay cao quý.
Ai cũng tin rằng những người
làm thầy thuốc hoặc thầy giáo là cao quý,
nhưng thực tế cho thấy vẫn có
những bác sĩ vô lương tâm hoặc
những giáo viên thiếu phẩm chất đạo đức.
Ngược lại, trong số công nhân lao động
ngày đêm thực hiện
những công việc tưởng chừng như nhỏ nhặt,
không quan trọng lại cũng có không ít
những tấm gương vị tha,
giàu tinh thần trách nhiệm và đạo đức.
Bởi vậy, công việc không chỉ đơn thuần là công việc như
nhiều người vẫn tưởng.
Nếu chúng ta biết nhìn sâu
hiểu đúng thì hết thảy mọi công việc đều đáng trân trọng,
vì tất cả đều đang góp
phần làm đẹp hơn cho xã hội.
Công việc của mỗi người bao giờ cũng là
sự biểu hiện của nhân cách,
năng lực,
trí tuệ và những phẩm chất
đạo đức của con người đó. Nếu hiểu được như thế,
chúng ta sẽ thấy yêu quýcông việc của mình hơn.
Và đó chính là một trong những điều kiện
tất yếu để có được niềm
vui trong công việc.
Thời gian như thể tên bay
hết xuân lại đến đông này giá băng
mưa thu còn đọng trên ngàn
suối thu còn chảy thênh thang núi..